Τα επίθετα

Τα επίθετα

Ορισμός:

Επίθετο είναι το μέρος του λόγου που δείχνει ποια ιδιότητα ή ποιότητα έχει το συγκεκριμένο ουσιαστικό της πρότασης (πχ το λούτρινο αρκουδάκι , η ξύλινη καρέκλα, ο καθαρός αέρας).

Το επίθετο είναι όνομα, (όπως είναι και το ουσιαστικό). Έχει τρία γένη, αρσενικό (πχ ο πάνινος), θηλυκό (πχ η πάνινη) και ουδέτερο (πχ το πάνινο) και δύο αριθμούς: ενικό και πληθυντικό

Έχει επίσης βαθμούς, που χρησιμεύουν στη σύγκριση. Οι βαθμοί είναι ο θετικός (πχ φτωχός), ο συγκριτικός (πχ φτωχότερος, πιο φτωχός) και υπερθετικός (πχ φτωχότατος, ο πιο φτωχός)

Κοσμητικά επίθετα. Τα επίθετα στολίζουν (κοσμούν) το λόγο (προφορικό και γραπτό). Είναι όμορφο πολλές φορές ειδικά στα περιγραφικά κείμενα να ψάχνουμε να αντικαταστήσουμε ένα απλό επίθετο με ένα κοσμητικό. π.χ.  α) απλό επίθετο: λευκός κρίνος, β) κοσμητικό επίθετο: ολόλευκος κρίνος. Προσοχή όμως μην το παρακάνουμε και φορτώσουμε το κείμενό μας με πολλά κοσμητικά επίθετα.

Διάβασε μερικά επίθετα που χρησιμοποίησαν οι ποιητές μας για να ομορφύνουν τα ουσιαστικά τους.

…εσειόταν τ΄ ολοστρόγγυλο, το λαγαρό φεγγάρι (Διονύσης Σολωμός)

… η βρύση η χορταρόστρωτη δροσίζει τα λουλούδια ( Κώστας Κρυστάλλης)

… και δακτυλίδια με λαμπρά, γυαλιστερά πετράδια ( Κων/νος Καβάφης)

… στης λησμονιάς την κρυσταλλένια βρύση (Λορέντζος Μαβίλης)

ΠΡΟΣΟΧΗ:    Τα επίθετα -σχεδόν πάντα- τονίζονται σε όλες τις πτώσεις, στην ίδια συλλαβή που  τονίζονται και στην ονομαστική του αρσενικού γένους. Εξαιρούνται τα επίθετα που κλίνονται σύμφωνα με τους τύπους της αρχαίας ελληνικής.

Ορθογραφία: άμμος, αμμουδιά, αμμωνία, αόμματος, βλέμμα, γράμμα, γραμματέας, γραμμάριο, γραμμή, δίλημμα, εκατομμύριο, έλλειμμα, κάλυμμα, κόμμα, κομμάτι, κομμωτής, κρεμμύδι, πλημμύρα, στέμμα, στρέμμα, γέννα, γενναίος, γεννώ, εννιά, εννιακόσια, έννοια, σύννεφο, τύραννος, ιππικό, ιππόδρομος, ιππότης, αιμορραγία, αμφίρροπος, ανάρρωση, αντίρρηση, απορρίπτω, απορροφώ, άρρωστος, διαρροή, επίρρημα, θάρρος, ισορροπία, μεταρρύθμιση, βύσσινο, γλώσσα, θάλασσα, κισσός, κυπαρίσσι, μέλισσα, πάσσαλος, περισσεύω, περισσότερο, συσσίτιο, ελαττώνω, ελάττωμα, ήττα, κύτταρο, περιττός   

Πληροφορίες για την κλίση των επιθέτων. Πάτησε την παρακάτω διεύθυνση για να δεις τις σελίδες της Γραμματικής μας.

http://www.pi-schools.gr/books/dimotiko/gramm_e_st/096-111.pdf