Συνταγές Μαγειρικής 2 - Προστακτική

Δες την παρουσίαση και διάβασε προσεκτικά ώστε να εξασκηθείς στην ορθογραφία της Προστακτικής που συχνά κάνουμε λάθος.

Προστακτική Αορίστου ρημάτων σε -ώ, σε -ίζω και ρημάτων Παθητικής φωνής

Η Προστακτική φανερώνει προσταγή επιθυμία ή ευχή

    ►  Τα ρήματα της  β΄ συζυγίας  ( αυτά που λήγουν σε  –ώ )  σχηματίζουν το  β΄ ενικό 

          πρόσωπο της προστακτικής αορίστου σε –ησε και το β΄ πληθυντικό πρόσωπο σε

          –ήστε  .

                      π.χ.     Οριστική Ενεστώτα:   αγαπώ 

                                     Προστακτική Αορίστου:  αγάπησε    (β΄ ενικό πρόσωπο)

                                                                                 αγαπήστε   (β΄ πληθυντικό πρόσωπο)

  

    ►  Τα ρήματα της α΄ συζυγίας που λήγουν σε  –ίζω  σχηματίζουν το β΄ ενικό πρόσω-

          πο της προστακτικής αορίστου σε –ισε και το β΄ πληθυντικό πρόσωπο σε –ίστε .

                      π.χ.    Οριστική Ενεστώτα:   δροσίζω 

                                    Προστακτική Αορίστου:  δρόσισε    (β΄ ενικό πρόσωπο)

                                                                                δροσίστε   (β΄ πληθυντικό πρόσωπο)  

          Προσοχή:  Τα ρήματα της κατηγορίας αυτής που εξαιρούνται και δε γράφονται με ι στην παρα-

                             λήγουσα ( δανείζω, δακρύζω, αθροίζω κτλ.) διατηρούν το φωνήεν του θέματός τους 

                             και στην προστακτική του αορίστου.

                          π.χ.      Οριστική Ενεστώτα:     δανείζω 

                                       Προστακτική Αορίστου:    δάνεισε    (β΄ ενικό πρόσωπο)

                                                                                     δανείστε   (β΄ πληθυντικό πρόσωπο)

    ►  Τα ρήματα της παθητικής φωνής σχηματίζουν το  β΄ ενικό πρόσωπο της  προστα-

          κτικής αορίστου σε  –ου  και το β΄ πληθυντικό πρόσωπο σε  –είτε  .

                       π.χ.    Οριστική Ενεστώτα:   δένομαι 

                                     Προστακτική Αορίστου:  δέσου    (β΄ ενικό πρόσωπο)

                                                                                 δεθείτε   (β΄ πληθυντικό πρόσωπο)

    Προσοχή:

        Η προστακτική του ενεργητικού αορίστου των δισύλλαβων ρημάτων της α΄ συζυγίας  ( π.χ. λύνω,

        δένω, γράφω κτλ.) δεν παίρνει αύξηση, όπως η οριστική του ίδιου χρόνου.

        Το ίδιο, λοιπόν, συμβαίνει και όταν έχουμε σύνθετα ρήματα, με πρώτο συνθετικό κάποια πρόθεση

        ( π.χ. ανά, κατά, δια, μετά, παρά, από, επί, υπέρ, αντί  κ.ά. )  και δεύτερο ένα δισύλλαβο ρήμα της

        α΄ συζυγίας  ( π.χ. υπογράφω, παραγράφω, επιβλέπω, μετατρέπω, αναβάλλω  κ.ά. ) . Αυτά, λοιπόν,

        τα ρήματα,  ενώ στην οριστική του ενεργ. αορίστου παίρνουν αύξηση  ανάμεσα στην πρόθεση  και

        στο ρήμα (εσωτερική αύξηση), στην προστακτική δεν παίρνουν αύξηση.

             Π.χ.                                          Οριστική                Προστακτική

                                    Αόριστος          υπέγραψε                    υπόγραψε

                         

Για να το εμπεδώσεις διάβασε τη σωστή χρήση της προστακτικής των παρακάτω ρημάτων που συχνά τις κάνουμε λάθος      

περίλαβε, συμπερίλαβε, ανάμεινε, ανάτειλε, υπόβαλε,   συνυπόβαλε, υπόγραψε, επέκτεινε, απόκτησε, διάγραψε, περίγραψε, παράλαβε, σύγκρινε, επίταξε, σύνταξε, διάνειμε, απόδοσε, σύγγραψε, ανάδειξε, παράτεινε, επίμεινε, ανάμεινε, ανάστειλε, απόφυγε, απόρριψε, απόκρουσε, ανάφερε, διεύρυνε, διάταξε, ανάβαλε,